Γυπαετός

feature-image
Κρήτη το νησί των αντιθέσεων
1 Δεκεμβρίου 2016
minoan-route-header-image
Μινωική διαδρομή
10 Δεκεμβρίου 2016
feature-image
Κρήτη το νησί των αντιθέσεων
1 Δεκεμβρίου 2016
minoan-route-header-image
Μινωική διαδρομή
10 Δεκεμβρίου 2016

Η Κρήτη είναι ένα νησί με τεράστια βιοποικιλότητα και φιλοξενεί εκατοντάδες φυτά και ζώα. Ένα από τα πιο σπάνια και απειλούμενα είδη είναι ο Γυπαετός (Gypatetus Barbatus). Η Κρήτη είναι ένα από τα τελευταία καταφύγια τους στην Ευρώπη, ο γυπαετός ζει όλο εδώ το χρόνο . Εάν είστε πραγματικά τυχεροί ίσως να θαυμάσετε το βασιλιά των Κρητικών ουρανών.

 

Ο Γυπαετός είναι το μεγαλύτερο πτηνό της Ευρώπης. Το μήκος του σώματος του μπορεί να φτάσει τα 125 εκατοστά και το άνοιγμα των φτερών του τα 277 εκατοστά. Το βάρος του κυμαίνεται από 5.6 έως 7 κιλά.

Αναλογίες γερακιού αλλά σε μεγαλύτερο μέγεθος.
 

Το ελληνικό του όνομα Γυπαετός προκύπτει από το παρουσιαστικό του, συνδυάζει την μεγαλοπρέπεια του αετού και τις διατροφικές συνήθειες των όρνιων, πτωματοφάγος.
 

Το λατινικό όνομα barbatus σημαίνει "γενειοφόρος" εξαιτίας των φτερών κάτω από το ράμφος του που μοιάζουν με γένια.
 

Στα αγγλικά ονομάζεται Lammergeier, και προέρχεται από τη γερμανική λέξη Lämmergeier που σημαίνει "ο γύπας των προβάτων" εξαιτίας της πεποίθησης ότι αρπάζει τα πρόβατα.

 

Είναι ημερόβια αρπακτικά πτηνά. Το 85-90% της λείας τους αποτελείται από κόκαλα και το μεδούλι τους. Τα γαστρικά υγρά του στομαχιού τους είναι τα πιο ισχυρά στο ζωικό βασίλειο (pH1). Μπορούν να χωνέψουν ένα μεγάλο κόκαλο μέσα σε 24 ώρες.

Ο Γυπαετός καταπίνει τα μικρά κόκαλα ολόκληρα. Τα μεγαλύτερα τα κουβαλάει στον αέρα και τα αφήνει να πέσουν σε συγκεκριμένα κοφτερά βράχια για να σπάσουν, τα οποία ονομάζονται σπασίστρες.
 

Μπορούν να καταναλώσουν κόκαλα ζώων που βρίσκουν στα ψηλά βουνά ακόμα και μήνες μετά τον θάνατο τους.

Σπάνια επιτίθενται σε ζωντανά θηράματα όπως χελώνες και σαύρες αλλά πιο συχνά σε σχέση με άλλα όρνια.
 

Στην νότιο ανατολική Ευρώπη ζουν μόνο στην Κρήτη όπου υπάρχουν 4-6 ζευγάρια. Ο συνολικός τους πληθυσμός είναι λιγότερο από 30 άτομα.

Τα αγριοκάτσικα και τα πρόβατα που πεθαίνουν στα βουνά της Κρήτης είναι η κύρια τροφή φαγητού τους.
 

Δεν εμπλέκονται σε καυγάδες πάνω από τα κουφάρια ζώων. Είναι τα τελευταία από τα πτωματοφάγα πτηνά που γευματίζουν καθώς τρώνε τα κόκαλα. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα όρνια μπορούν να απογειωθούν μετά από ένα καλό γεύμα.

Οι περιοχές κυριαρχίας τους είναι τεράστιες 200-700 τετρ. Χλμ Φωλιάζουν σε βράχους και απότομες πλαγιές σε υψόμετρα από 400 έως 2500 μέτρα.
 

Γεννούν 1-2 αυγά, τα οποία το θηλυκό επωάζει 53-60 ημέρες. Οι νεοσσοί παραμένουν στην φωλιά για 100-130 ημέρες.

Στην Κρήτη έχει καταγραφεί η πιο πρώιμη ωοτοκία στον κόσμο (10 Οκτωβρίου) και η χαμηλότερη εν ενεργεί φωλιά (300 μέτρα).
 

Σπάνια απαντώνται σε υψόμετρα κάτω των 1.000 μέτρων, συνήθως ζουν πάνω από τα 2.000 μέτρα.

Στο Έβερεστ μπορούν να ζήσουν σε υψόμετρο 7.300 και έχουν παρατηρηθεί να πετάνε στα 7.800 μέτρα.
 

Εξαιτίας της τρομακτικής τους εμφάνισης και της φήμης ότι αρπάζουν αρνάκια, κατσικάκια ή ακόμα και παιδιά οι άνθρωποι τους κυνήγησαν.

Σε μερικά μέρη του Νεπάλ, οι νεοσσοί θεωρούνται από τους ντόπιους καλός οιωνός ευημερίας και τα έντερα του πουλιού χρησιμοποιούνται ως "φάρμακο" για την λαϊκή ιατρική.
 

Στην Κρήτη είναι γνωστός και με τα ονόματα Μεγάλο Όρνιο και Κοκκαλάς

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας
Οξυά (Ακαρνανία),
Κλάρα (Παρνασσός, Ήπειρος),
Φάλκος, Χαλιναράς (Ρόδος).